ผมไปที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหมอกจ๋าม ซึ่งแยกขวาจากถนนสายฝาง - แม่อาย - แม่จัน ที่ กม.๓๖.๕ แต่ไม่ได้หยุดที่ศูนย์ ฯ นี้ วิ่งเลยต่อไปอีก ๕ กม. ไปยังบ้านวังไผ่ ไปเยี่ยมชุมชนวังไผ่ ที่ชาวบ้านเป็นชาวไทลื้ออพยพมาจากสิบสองปันนา ในประเทศจีน มาตั้งรกรากอยู่ที่นี่กว่าสามสิบปีแล้ว ยังไม่ได้รับสัญชาติไทย แต่เป็นหมู่บ้านที่อยู่ในอนุเคราะห์ของโครงการหลวง เขาเชิญผมมาชมเพื่อให้ช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยว มายังหมู่บ้านของเขาและช่วยประกาศด้วยว่า พวกเขายังไม่มีสัญชาติไทย ซึ่งผมได้เขียนเล่าไปแล้ว เขามีที่พักแบบโฮมสเตย์ คิดราคาคนละ ๓๐๐ บาท ต่อคนต่อคืน พร้อมอาหารไทลื้อ ๒ มื้อ เอามาทบทวนอีกที สนใจติดต่อพ่อหลวงของวังไผ่ ชาวไทลื้อ ๐๘๕ ๗๑๓ ๖๐๓๕  หมู่บ้านเชิงเขา ริมแม่น้ำกก อากาศหนาวเย็นตลอดปี
            จากบ้านวังไผ่ กลับมาออกถนนสายฝาง - อ.แม่จัน (เชียงราย) แวะซื้อส้มที่สวนส้มสายน้ำผึ้ง สวนส้มธนาทร ที่ กม.๒๙ มีส้มหลายราคา กองเอาไว้ก็มี คัดใส่กล่องก็มี อาหาร เครื่องดื่มมีขายด้วย มีรถนำเที่ยวสวนเก็บสตางค์คนละ ๓๐ บาท ย่านนี้มีสวนส้มหลายสวน แต่สวนนี้น่าจะใหญ่กว่าเพื่อน จากสวนส้มธนาทร ก็กลับมายัง ท่าตอน ท่าเรือล่องไปยังเชียงราย มาผ่าน อ.แม่อาย ผ่าน อ.ฝาง พอถึงทางแยกขวา "กม. ๑๓๗" มีวัดท่าสำราญอยู่ปากทาง ก็เลี้ยวขวาเข้าถนนที่จะขึ้นสู่ดอยอ่างขาง ไปอีก ๒๕ กม. จึงจะถึงสถานีเกษตรหลวง และที่วัดท่าสำราญ นี้จะมีรถ ๒  แถว จอดรถรับผู้ที่จะขึ้นไปบนดอยอ่างขาง จอดอยู่ เพราะรถนักท่องเที่ยวที่มารถบัสจะขึ้นไม่ได้ รวมทั้งรถตู้ รถเก๋งที่กำลังไม่ดี ก็อย่าเสี่ยงขึ้นไป ขึ้นทางเชียงดาว ชันน้อยกว่าเส้นทางนี้ อาจจะขึ้นได้แต่หากรถเก๋ง รถกระบะ รถตู้ คนขับมือดีสักหน่อย ก็ขึ้นได้สบายไป ผมขึ้นอ่างขางครั้งแรก ๆ นั้น ถนนไม่ได้ราดยางอย่าทุกวันนี้ สมัยนั้นรถเก๋งหมดสิทธิ์ ผมขึ้นครั้งแรกด้วยรถจิ๊บทหาร
            ก่อนถึงทางเข้าโครงการ จะผ่านรีสอร์ทธรรมชาติอ่างขางเป็นรีสอร์ทชั้นดี รวมทั้งราคาด้วยผมเคยพักแล้ว สถานที่ประทับใจมาก แต่อาหารไม่สู้จะประทับใจนัก พอเลยรีสอร์ทไปแล้ว ก็จะเป็นลานกว้างอยู่หน้าประตูทางเข้าโครงการ เดี๋ยวนี้รอบลานกลายเป็นชุมชน มีร้านอาหารแบบยูนนาน มีที่พักที่ไม่โอ่อ่า พอพักได้ (ผมยังไม่เคยพัก) มีร้านขายของที่ระลึก ขายผักบนดอย ขายผลไม้สด ผลไม้แช่อิ่ม ผลไม้ดองต่าง ๆ การเข้าชมสถานีเกษตรหลวง อ่างขาง ไม่ต้องขออนุญาตเอารถเข้าไปได้เลย ค่าบำรุงคนละ ๓๐ บาท ส่วนค่ารถเก็บคันละ ๕๐ บาท ภายในสถานีมีที่พัก มีทั้งสถานที่แบบให้กางเต็นท์นอน แบบที่พักรวมและบังกาโลน้อย พักได้ ๒ คน สร้างอยู่บนไหล่เขา แต่มีไม่กี่หลังต้องติดต่อจองมา การติดต่อหากติดต่อสถานีเกษตรหลวงอ่างขาง ติดต่อ ๐๕๓ ๔๕๐ ๑๐๗ - ๙ หากจะติดต่อกับมูลนิธิโครงการหลวง ติดต่อ ๐๕๓ ๘๑๐๗๖๕ - ๘ ต่อ ๑๑๖
                ขับรถเที่ยวภายในสถานีเกษตรหลวง  เมื่อผ่านเข้าประตูมาแล้ว ก็เริ่มเที่ยวกันได้เลย ทางขวามือจะมีโรงเกลือดอกไม้ กว้างใหญ่มาก เข้าไปแล้วอยากอยู่ทุกวัน เพราะไม้ดอกเมืองหนาวในร่ม จะออกดอกเต็มไปหมด ไปฤดูไหนก็ได้เห็นเพราะอากาศบนดอยอ่างขางนี้ จะหนาวตลอดปี เช่น วันที่ผมไปอุณหภูมิต่ำสุด ดูจากปรอทที่แขวนไว้ที่หน้าประตูเข้าสโมสร ลงต่ำถึง "ศูนย์ องศาเซ็นเซียส" แต่ที่กระดานป้ายบอกว่า ต่ำสุด ยอดหญ้า ๒.๕ องศา ไม่ตรงกัน ส่วนสูงสุดในเวลากลางวัน ๑๕.๕ องศา ฯ ไปอ่างขางไม่ว่าฤดูไหน เตรียมเสื้อหนาวเอาไปให้เต็มที่ หนาวแท้แน่นอน และหนาวบ้านเรานั้น จะหนาวเย็นยิ่งกว่าเมืองนอก เพราะเมืองนอกหรือแถบยุโรป เขารู้ว่าอากาศของเขาหนาวแน่ เขาเตรียมกันหนาวไว้ เช่น ในอาคารมีเครื่องทำความร้อน ทำให้อุ่นตลอดเวลา ออกมานอกอาคารจึงจะกระทบกับความเย็นของอากาศ แม้จะต่ำกว่าศูนย์องศา ร่างกายก็ไม่ทันได้รับความเย็นเต็มที่ เพราะไม่ได้ออกมาเดินเล่น ออกมาเพื่อขึ้นรถซึ่งก็จะอุ่นอีก ลงรถก็เข้าอาคารก็อุ่นไม่หนาว เว้นแต่อยากหนาวให้ถึงใจ ก็เดินไปตามถนนได้รับความหนาวแน่ แต่ไม่เห็นใครเขาเดินเล่นกัน ส่วนหนาวบ้านเราไม่มีเครื่องช่วยให้อบอุ่น บางจังหวัด เช่น ลพบุรี ใกล้กรุงเทพ ฯ นิดเดียว ฤดูหนาวลพบุรีจะหนาวด้วยลม ลมหนาวพัดแรงเหลือเกิน หนาวอ่างขางในอาคารไม่มีเครื่องทำความร้อน ห่มผ้าอย่างเดียว ๒ ผืน ยังไม่อุ่นเลย ต้องบรรทุกเสื้อใส่เข้าไป ออกมานอกอาคารก็หนาวเย็นสมใจ ในโรงเรือนดอกไม้ที่จัดแสดงไม้ดอกเมืองหนาวในร่ม เช่น เจอราเนียม พิทูเนีย กล้วยไม้ ซิมบิเดียม โคมญี่ปุ่น ไซคลาเมน รองเท้านารีพันธุ์ต่าง ๆ เป็นต้น และยังมีผลิตภัณฑ์ดอยคำ ปุ๋ย พันธุ์ไม้ดอก ผักสด ของที่ระลึก จำหน่ายด้วย แถมยังมีมุมกาแฟ ไปทีไรพอเดินชมเมื่อย ก็นั่งจิบกาแฟร้อน ๆ ท่ามกลางอากาศหนาวเย็น หานั่งที่ไหนในบรรยากาศแบบนี้ไม่มีอีกแล้ว
                    โรงเรือนกุหลาบตัดดอก  อยู่ฝั่งตรงข้าม ภายในโรงเรือนจะรวบรวมกุหลาบตัดดอก เพื่อการค้า ซึ่งจะมีเอกลักษณ์คือ เป็นกุหลาบที่มีกลิ่นหอม
                    โรงเรือนรวบรวมพันธุ์ผัก  จัดแสดงผักเมืองหนาวชนิดต่าง ๆ ที่ปลูกไว้ในพื้นที่โครงการหลวง มีผักแปลก ๆ หลายชนิด เช่น สวิตชาร์ด เซเลอรี่ พาร์สเลย์ รูบาร์บ เป็นต้น
                    นอกจากแปลงผักแล้ว หากโชคดีเหมือนวันที่ผมไป ต้นฝิ่นที่มีดอกสวยมากหลากสี ปลูกเอาไว้ให้ชมไม่มากนัก ออกดอกสีแดงเข้ม สีชมพูก็มี สวยจนไม่น่าเชื่อว่า เมื่อดอกโรยเป็นลูกแล้ว จะมากรีดเอายางจากลูกไปเคี่ยวเป็นฝิ่น เป็นยาเสพติดที่เป็นมหาภัย โดยเฉพาะต่อเยาวชน