ตั้งอยู่ที่ตำบลคูบัวเป็นโบราณสถานที่ขุดค้นพบหลักฐานทางโบราณคดีหลายอย่าง ซึ่งชี้ให้เห็นว่าดินแดนราชบุรีแห่งนี้ เคยเป็นเมืองท่าที่เจริญรุ่งเรืองในยุคทวารวดี สถาปัตยกรรมในเมืองโบราณคูบัวได้รับอิทธิพลทางด้านศิลปะจากช่างสมัยราชวงศ์คุปตะ ประเทศอินเดีย และมีหลักฐานที่แสดงให้เห็นว่า พุทธศาสนาได้เจริญรุ่งเรืองในประเทศไทยมามากกว่า 1,000 ปี ส่วนโบราณวัตถุสำคัญต่าง ๆ ที่ค้นพบโดยเฉพาะเศียรพระพุทธรูปสมัยโบราณ เก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี

และบางส่วนเก็บรักษาไว้ที่วัดโขลงสุวรรณคีรี เมืองโบราณบ้านคูบัวพบหลักฐานกระจัดกระจายทั่วบริเวณหลายแหล่ง อาทิ โบราณสถานวัดโขลง ตั้งอยู่บริเวณทางเข้าวัดโขลงสุวรรณคีรี ห่างจากตัวเมืองราชบุรีไปทางทิศใต้ตามถนนท้าวอู่ทองประมาณ 5 กิโลเมตร เป็นโบราณสถานที่มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีมุขยื่นออกมาทางด้านทิศเหนือและด้านใต้ด้านละ 3 มุข ทางด้านตะวันออกมีมุขยื่นออกมาเป็นบันไดทางขึ้น ฐานชั้นล่างสุดเป็นฐานสี่เหลี่ยมก่อด้วยศิลาแลงฉาบปูน มีมุขยื่นออกมาจากฐานด้านข้างด้านละ 3 มุม ฐานชั้นที่สองเป็นฐานบัวโค้ง ถัดขึ้นไปเป็นอิฐก่อเป็นช่องซุ้มรูปสี่เหลี่ยมประดับปูนปั้นรูปบัวฟันยักษ์ ชั้นถัดไปเป็นฐานหน้ากระดานรองรับซุ้มสี่เหลี่ยมผืนผ้า เหนือขึ้นไปเป็นเสาอิงสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ ระหว่างเสาเจาะเป็นซุ้มจระนำยอดแหลมสลับกับเสาอิงไปตลอดผนัง ส่วนบนของฐานโบราณสถานเป็นลานประทักษิณ

โบราณสถานหมายเลข 8 ตั้งอยู่ด้านหลังโรงเรียนวัดคูบัว มีลักษณะเป็นฐานเจดีย์ มีแผนผังรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ขนาดกว้างยาวด้านละ 20.80 เมตร ความสูง 5.40 เมตร ฐานชั้นล่างเป็นฐานสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ ก่ออิฐสอปูน ถัดขึ้นไปเป็นฐานบัวโค้งรองรับหน้ากระดานมีช่องซุ้มสี่เหลี่ยมโดยรอบ ด้านบนเป็นลานประทักษิณ ชั้นที่สองเป็นฐานขององค์เจดีย์ มีฐานบัวโค้งรองรับหน้ากระดานซึ่งมีซุ้มสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดเล็กรององค์เจดีย์ มีร่องรอยของปูนฉาบ ที่ฐานบัวโค้งแต่ไม่ปรากฏร่องรอยการประดับประติมากรรมปูนปั้น

ลักษณะของสถานที่

 เป็นเมืองในสมัยทวารวดี ทางกรมศิลปากร ได้ขุดค้นและศึกษาเรื่องเมืองโบราณ ที่คูบัว ได้พบหลักฐาน ทางโบราณคดีต่างๆ มากมาย เช่น เศียรพระพุทธรูป สมัยโบราณต่าง ๆ ซึ่งหลักฐานต่าง ๆ เหล่านี้ ได้ตั้งแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และมีบางส่วน เก็บรักษาไว้ ที่วัดโขลง ตำบลคูบัว อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี จากการศึกษา และค้นคว้า เมืองโบราณที่คูบัวนี้ ทำให้ทราบว่า ได้รับอิทธิพล ศิลปกรรม จากช่างสมัยราชวงศ์คุปตะ ประเทศอินเดีย

ข้อมูลอาหารพื้นเมือง ( ถ้ามี )

 ไม่มีข้อมูลอาหารพื้นเมือง

ของฝากของที่ระลึก

 โอ่งมังกรและเครื่องเคลือบดินเผา, เครื่องดนตรี แคน-ขลุ่ย, ผลิตภัณฑ์จากหวายพลาสติก, ตุ๊กตาผ้า-ที่นอนนุ่น, ผลิตภัณฑ์เครื่องทองเหลือง, เครื่องจักสานจากเถาไม้ ผลิตภัณฑ์ผ้าพื้นเมืองอาทิ ผ้าซิ่นตีนจก ผ้าขาวม้า, ผลิตภัณฑ์จากนมสด, ประเภทผักและผลไม้อาทิ องุ่น

ข้อมูลอื่นๆ ( มีโชว์ การแสดง )

 ชมโบราณสถานในสมัยทวารวดี

ที่อยู่

 ต.คูบัว

การเดินทางโดยรถยนต์

 ใช้เส้นทางถนนเพชรเกษม (หมายเลข 4) ผ่านนครปฐม จากนั้นให้ตรงไปตัวเมืองราชบุรี รวมระยะทางประมาณ 100 กิโลเมตร เมืองโบราณบ้านคูบัวอยู่ห่างจากตัวเมืองราชบุรี ไปทางทิศใต้ 5 กิโลเมตร

สถานที่ติดต่อ

 รายละเอียดเพิ่มเติมติดต่อ สำนักงาน ททท. ภาคกลาง เขต 2 โทร.0-3247-1005-6 หรือสอบถามข้อมูลได้ที่ โทร.1672 และที่ ประชาสัมพันธ์จังหวัดราชบุรี โทร.0-3232-6016 หรือ 0-3233-8858