ลักษณะภูมิอากาศ
จากสถิติสภาพภูมิอากาศบริเวณพื้นที่อุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้ ซึ่งทำการเก็บข้อมูลที่สถานีตรวจวัดอากาศเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งอยู่ใกล้เคียงพื้นที่อุทยานแห่งชาติมากที่สุด กรมอุตุนิยมวิทยาได้เก็บข้อมูลสภาพอากาศที่สถานีตรวจอากาศเกาะสมุยในช่วงปี 2509 - 2538 ในช่วงระยะเวลา 30 ปี อิทธิพลต่างๆ จากสภาพภูมิอากาศทำให้เกิดฤดูกาลแบ่งได้ 2 ฤดู คือ

ฤดูร้อน อยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงกลางเดือนเมษายน ระยะนี้เป็นช่วงว่างของฤดูมรสุม หลังจากสิ้นฤดูมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือแล้ว อากาศจะเริ่มร้อน และจะมีอากาศร้อนจัดในที่สุดในเดือนเมษายนต่อเดือนพฤษภาคม

ฤดูฝน อยู่ระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมกราคม เป็นช่วงลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นลมร้อนและลมชื้นจากมหาสมุทรอินเดียพัดปกคุลมทำให้มีฝนตกทั่วไปและในช่วงฤดูฝนนี้ ยังมีช่วงความกดอากาศต่ำปกคลุมภาคใต้เป็นระยะ จึงทำให้มีฝนตกมาก นอกจากนี้ในระหว่างเดือนพฤศจิกายน-มกราคม ยังได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ที่พัดผ่านอ่าวไทยทำให้มีฝนตกมากในระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคม

จากอิทธิพลของมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จากมหาสมุทรอินเดีย และมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดผ่านอ่าวไทยทำให้ได้รับไอน้ำและความชุ่มชื้นมาก อากาศจึงไม่ร้อนจัดในฤดูร้อนและอบอุ่นในฤดูฝน อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปีประมาณ 28 องศาเซลเซียส และเดือนที่มีอุณหภูมิต่ำสุดคือ เดือนธันวาคมและเดือนมกราคมมีอุณหภูมิต่ำสุดประมาณ 19 องศาเซลเซียส และมีอุณหภูมิสูงสุดในเดือนพฤษภาคม ประมาณ 33 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์เฉลี่ยตลอดปีประมาณ 79% ความชื้นสัมพัทธ์สูงสุดเฉลี่ยจะเกิดในเดือนตุลาคมและพฤศจิกายน สูงถึง 92% ส่วนความชื้นสัมพัทธ์ต่ำสุดเฉลี่ยจะเกิดในเดือนกรกฎาคม 63% ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยทั้งปี 1,910 มิลลิเมตร เดือนพฤศจิกายนมีปริมาณฝนตกมากที่สุดวัดได้ 511 มิลลิเมตร เดือนกุมภาพันธ์มีฝนตกน้อยที่สุดวัดได้ 35 มิลลิเมตร

พืชพรรณและสัตว์ป่า
อุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้ประกอบด้วยป่าชนิดต่างๆ ได้แก่
ป่าดิบชื้น พบในพื้นที่เทือกเขาสูงบริเวณป่าคลองธง ป่าคลองเหลง ป่าชัยคราม ป่าวัดประดู่ และบางส่วนของป่าเขาออก ป่าเขาท้องโหนด และป่าเขาชัยสน พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ ยาง ตะเคียน หลุมพอ ไข่เขียว กันเกรา พืชพื้นล่างประกอบด้วย ไผ่ หวาย ระกำ เต่าร้าง ตลอดจนพืชที่อาศัยตามลำต้นหรือเรือนยอดของไม้ขนาดใหญ่ เช่น กล้วยไม้ มอส เฟิน และเถาวัลย์ชนิดต่างๆ
ป่าดิบแล้ง พบบริเวณไหล่เขาตามร่องน้ำที่มีเนื้อดินเป็นชั้นบางของป่าเขาท้องโหนด ป่าเขาชัยสน และตามเกาะต่างๆ พันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ ตะเคียนหิน พลองใบใหญ่ หัวค่าง จิกเขา ชะมัง และขี้แรด ฯลฯ
ป่าชายเลน พบในป่าเลนคลองขนอม พันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ โกงกางใบใหญ่ โกงกางใบเล็ก แสม ตะบูน ลำพู ลำแพน ถั่วดำ ถั่วขาว ฯลฯ และ ป่าชายหาด พบบริเวณชายหาดบนเกาะต่างๆ พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ หูกวาง สนทะเล หยีทะเล จิกทะเล และรักทะเล เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบพื้นที่ป่าซึ่งมีลักษณะเป็นป่าพรุในพื้นที่ซึ่งอยู่บริเวณตอนบนของป่าเลนคลองขนอมและในพื้นที่เกาะวังนอก
ป่าเขาหินปูน บริเวณเขาหินปูนที่มีชั้นดินน้อยมากยากต่อการเจริญเติบโตของพันธุ์ไม้ชนิดต่างๆ สำหรับพืชที่พบเป็นพวกเป้งและว่านสบู่ดำ พืชสำคัญได้แก่ จันทน์ผา เป้ง สลัดได พลับพลึง บุก เชียด และยอป่า

พื้นที่อุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้ เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าหลายชนิด สามารถจำแนกออกได้เป็น
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม พบประมาณ 18 ชนิด เช่น กวางป่า หมูป่า ลิง ค่าง ชะนี หมาใน บ่าง กระรอก กระแต และพบสัตว์ป่าสงวน 2 ชนิด ได้แก่ เลียงผา และสมเสร็จ และยังมีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่อาศัยอยู่ในน้ำได้แก่ โลมา
นก พบประมาณ 140 ชนิด เช่น เหยี่ยวรุ้ง นกออก นกเงือก นกขุนทอง นกกาเหว่า นกกาน้ำ นกชาปีไหน และนกนางนวล เป็นต้น
สัตว์เลื้อยคลาน พบประมาณ 14 ชนิด ได้แก่ เต่า ตะพาบน้ำ กิ้งก่า ตุ๊กแก แย้ ตะกวด งูเหลือม และบริเวณเกาะต่างๆ มีเต่าทะเลขึ้นมาวางไข่
สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก พบกบและเขียดชนิดต่างๆ
ปลาและสัตว์น้ำอื่นๆ ประกอบด้วย ปลาน้ำจืด และปลาทะเลชนิดต่างๆ หอย กุ้ง ปลิงทะเล ปะการังสมอง ปะการังเขากวาง ปะการังจาน และดอกไม้ทะเล เป็นต้น

จุดเด่นทางธรรมชาติในเขตอุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้ ได้แก่ บริเวณเกาะต่างๆ เกาะวังนอก เกาะวังใน เกาะราบซึ่งมีลักษณะแบนราบ โดดเด่นด้วยหาดทรายที่ยื่นยาวออกไปในทะเลคู่กับทิวสนทะเล เกาะมัตโกง และเกาะมัตสุ่มมีหาดทรายยาวกับทิวมะพร้าว เป็นต้น มีปะการังสวยงาม อุดมสมบูรณ์ทั้งปะการังจาน ปะการังสมอง และปะการังเขากวาง รอบเกาะ มีชายหาดและน้ำใส เหมาะสมกับกิจกรรมดำน้ำดูปะการังและเล่นน้ำ อ่าวต่างๆ เช่น อ่าวท้องหยี อ่าวท้องยาง อ่าวคอเขา อ่าวหน้าด่าน อ่าวแฝงเภา อ่าวท้องชิง อ่าวในเพลา ซึ่งมีชายหาดที่มีทรายขาว สะอาด น้ำทะเลใส เหมาะสำหรับการเล่นน้ำทะเล สำหรับ น้ำตก พบว่ามีน้ำตกกระจายอยู่ทั่วพื้นที่ ได้แก่ น้ำตกท่าน้อย ตั้งอยู่ในเขตตำบลควนทอง อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช น้ำตกหนานไผ่ ตั้งอยู่ในเขตตำบลทุ่งใส อำเภอสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช น้ำตกกลางทอง ตั้งอยู่ในเขตตำบลปากแพรก อำเภอดอนสัก จังหวัดสุราษฎร์ธานี

จุดชมทิวทัศน์เขาดาดฟ้า
จากจุดนี้สามารถชมวิวดวงอาทิตย์ขึ้นจากทะเล ชมวิวหมู่เกาะแตน ชมวิวสภาพสัณฐานของเกาะสมุย ชมวิวสภาพป่าดิบชื้นที่สมบูรณ์ของเขาดาดฟ้า ดูนกป่านานาชนิด และในตอนเช้าๆ จะได้ยินเสียงชะนีร้อง และปรากฏตัวให้เห็น นอกจากนี้ยังสามารถมองวิวของดวงอาทิตย์ตกในตอนเย็นได้ด้วย มีถนนราดยางเข้าถึงจุดชมวิว มีไฟฟ้าพาดผ่านตามแนวถนน อยู่ห่างจากอำเภอขนอม 15 กิโลเมตร
กิจกรรม -ชมทิวทัศน์ - ดูนก

ถ้ำเขาวัง
นับเป็นถ้ำที่มีความตระการตาอย่างยิ่ง ทางเข้าถ้ำแม้จะเป็นโพรงเล็กๆ แต่ภายในจะพบกับหินงอกหินย้อยรูปร่างแปลกๆ แตกต่างกันมากมาย สร้างความตื่นตาตื่นใจจนหายเหนื่อย การเดินทางจากอำเภอขนอมใช้เส้นทางขนอม-ดอนสัก ไปประมาณ 9 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายตรงสภาตำบลควนทองเข้าไปอีก 4 กิโลเมตร เลี้ยวขวาอีก 700 เมตร ถึงเชิงเขา เดินขึ้นบันไดไปราว 100 เมตรก็จะถึงปากถ้ำ
กิจกรรม -เที่ยวถ้ำ/ธรณีวิทยา

น้ำตกน่านไผ่
เป็นน้ำตกที่มีความสวยงามมี 3 ชั้น ไหลลดหลั่นลงมามีแอ่งน้ำที่ลึกและกว้าง อยู่ห่างจากอำเภอสิชล 9 กิโลเมตร
กิจกรรม -เที่ยวน้ำตก

หมู่เกาะในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ
หมู่เกาะในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ประกอบด้วย เกาะต่างๆ 8 เกาะ มีชายหาดที่สวยงาม บางเกาะมีปะการังที่สวยงาม เช่น ปะการังก้อน ปะการังเขากวางแบบแผ่น ปะการังแบบกิ่ง ปะการังจำพวก Pavona
กิจกรรม -กิจกรรมชายหาด - ดำน้ำตื้น

ป่าชายเลนคลองขนอม
ป่าชายเลนคลองขนอม ในเขตตำบลขนอม ตำบลควนทอง และตำบลท้องเนียน อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งเหมาะสำหรับการท่องเที่ยวเพื่อศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน การเดินทางจากตัวเมืองสุราษฎร์ธานีใช้ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 401 และทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4014 สู่อำเภอขนอม เมื่อผ่านตลาดบ้านบางโหนด เลี้ยวซ้ายประมาณ 100 เมตร ก็จะถึงบริเวณที่ทางอุทยานแห่งชาติจัดให้มีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลนให้ชมพรรณไม้แปลกๆ ของป่าชายเลน หรือจะนั่งเรือของชาวประมงเข้าไปตามคลองขนอมเพื่อชมป่าชายเลนผืนใหญ่และหิ่งห้อยสองฝั่งคลอง
กิจกรรม -ชมพรรณไม้ - พายเรือแคนู/คยัค - ล่องแพ/ล่องเรือ 

หาดขนอม
อยู่ห่างจากตัวอำเภอขนอมประมาณ 1.5 กิโลเมตร สามารถเดินทางเข้าถึงโดยใช้ทางหลวงหมายเลข 4041 ซึ่งแยกจากทางหลวงหมายเลข 401 ประมาณ 17 กิโลเมตร ผ่านตลาดสุขาภิบาลขนอมประมาณ 1 กิโลเมตร จากนั้นจึงเลี้ยวขวาเข้าถึงตัวหาดขนอม ซึ่งเป็นชายทะเลที่สวยงาม ยาวติดต่อกัน 2-3 หาด คือ หาดในแปร็ด หาดในเพลา และหาดปากน้ำ ซึ่งรวมกันเรียกว่า “หาดหน้าด่าน” เป็นหาดทรายยาวสลับโขดหินตั้งอยู่ระหว่างเขาที่ยื่นไปในทะเลทั้งด้านเหนือและด้านใต้ ริมฝั่งขนอมมีชายหาดน้อยใหญ่เรียงรายอยู่หลายแห่ง มีน้ำทะเลใสสะอาด เหมาะแก่การเล่นน้ำมาก ถ้าใช้ตำแหน่งที่ปากคลองขนอมไหลลงสู่ทะเลเป็นหลัก บริเวณทางตอนเหนือคลองขึ้นไปมีหาดทรายที่ต่อเนื่องกันได้แก่ หาดท้องชิง หาดแฝงเภา หาดท้องโหนด หาดท้องเนียน หาดนางกำ ส่วนทางตอนใต้ของคลองมีชายหาดที่สวยงามที่สุดแห่งหนึ่งของเมืองนคร คือ หาดในเพลา เป็นหาดทรายสีขาวหม่นยาวโค้งเป็นวงพระจันทร์ ยางถึง 18 กิโลเมตร
กิจกรรม -กิจกรรมชายหาด

บ่อน้ำจืดธรรมชาติในทะเล
อยู่บริเวณเกาะท่าไร่ เป็นบ่อน้ำจืดธรรมชาติอยู่ใต้ทะเล ตั้งอยู่ในเขตตำบลท้องเนียน อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช ช่องรูเล็ต ในเขตตำบลท้องเนียน อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นรอยต่อของอำเภอดอนสัก จังหวัดสุราษฎร์ธานี กับ อำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นที่อาศัยของสัตว์น้ำนานาชนิด เหมาะแก่การเที่ยวชมธรรมชาติของสัตว์นานาชนิด

สถานที่ติดต่อ
อุทยานแห่งชาติหาดขนอม-หมู่เกาะทะเลใต้
หมู่ 1 ต.ขนอม อ. ขนอม จ. นครศรีธรรมราช 80210
โทรศัพท์ 0 7468 5269 

การเดินทาง
รถยนต์
• จากจังหวัดสุราษฎร์ธานี ไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 401 (สุราษฎร์ธานี-นครศรีธรรมราช) ระยะทางประมาณ 50 กิโลเมตร แล้วแยกเข้าสู่อำเภอขนอมตามทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4041 ไปประมาณ 30 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ
• จากจังหวัดนครศรีธรรมราช ไปตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 401 (นครศรีธรรมราช-สุราษฎร์ธานี) ระยะทางประมาณ 80 กิโลเมตร แล้วแยกเข้าสู่อำเภอขนอมตามทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4041 ไปประมาณ 30 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ