พลายแก้วถูกเกณฑ์ไปทัพ

กล่าวถึงพระเจ้าเชียงอินทร์ ครองเมืองเชียงใหม่ ซึ่งเป็นเมืองที่มีความเจริญ มีเมืองน้อยใหญ่ มาสวามิภักดิ์มากมาย วันหนึ่งขณะเสด็จออกขุนนาง มีชาวลาวสองคนมากราบทูลว่า เมืองเชียงทองนั้นได้แปรพักตร์ไปสวามิภักดิ์กับกรุงศรีอยุธยา คิดจะนำไทยมาตีเมืองเชียงใหม่

พลายแก้วยกทัพ

เมื่อพลายแก้วไปถึงอยุธยาแล้ว ก็เข้าไปเฝ้าพระพันวษา พระพันวษาก็ประทานดาบที่มีด้ามประจุพราย และเครื่องแต่งตัวให้ แล้วพลายแก้วก็ยกทัพออกไปนอกเมือง ผ่านย่านทุ่งลุมพลี เมื่อพลายแก้วยกทัพผ่านมาที่นางทองประศรี และนางพิมอยู่ที่ศาลาวัดป่าฝ้าย ก็ลงไปหา แล้วทั้งพลายแก้ว นางทองประศรี และนางพิม ก็ได้ปรึกษากันว่าจะปลูกโพธิ์ไว้แทนตัว หากตายขอให้ต้นโพธิ์ตายด้วย แล้วก็ได้ไปหาหน่อโพธิ์มาปลูกเรียงกันใกล้ต้นไม้ใหญ่ริมคลองบางลาง พร้อมทั้งแต่งเครื่องบัตรพลีบูชาบวงสรวงเทวดา และอธิษฐานต้นโพธิ์ของแต่ละคน ว่าหากป่วยหรือตายขอให้ต้นโพธิ์เหี่ยวเฉา หากอยู่ดีก็ขอให้ต้นโพธิ์งอกงาม

 

ส่วนพลายแก้วให้ผู้รั้งทัพสามคน เตรียมไพร่พล แล้วเสกน้ำมันทาให้ เมื่อได้มหาพิชัยฤกษ์ก็เคลื่อนทัพไปประจันหน้ากับทัพเชียงใหม่ ฝ่ายเจ้าเมืองเชียงทองนั้น ได้เตรียมทัพไว้พร้อมแล้ว เห็นทัพไทยเข้าตีประจันกับทัพเชียงใหม่ ก็เปิดประตูออกไปช่วยรบ ทั้งกำลังทัพจำนวนห้าพัน และบรรดาชาวเมืองที่ช่วยออกรบ

พระยาฟ้าลั่นจึงว่า ตั้งแต่โบราณมาเมืองเชียงทองนั้นขึ้นกับเชียงใหม่ เป็นเพราะคิดกบถจึงได้มีภัยขึ้น ที่มารบนี้ก็เป็นเรื่องของข้ากับเจ้าไม่ควรเข้ามาเกี่ยวข้อง พร้อมกับบอกว่า ตนชื่อพระยาฟ้าลั่น ส่วนเพื่อนชื่อสันบาดาล แล้วจึงขับพลเข้ารบกับพลายแก้ว และพระยาฟ้าลั่นกับสันบาดาล ถูกพลายแก้วฆ่าตาย ทัพลาวเห็นแม่ทัพของตนตายก็แตกหนี ทัพไทยไล่ตามไปตีได้เมืองนครลำปาง เมืองลำพูน และเมืองเชียงใหม่ แต่เว้นบ้านจอมทองเมืองลำพูนพลายแก้วมิได้ยกทัพเข้าตี เป็นเพราะว่าเทวดาดลใจจะได้นางลาวทอง จึงให้พลายแก้วมีใจเมตตาแก่ชาวหมู่บ้านนี้