4  พระบรมธาตุ

ตำนานที่มาโดยละเอียด สถานที่ศักดิ์สิทธิ์อายุกว่าพันปี

พระธาตุพนม  นครพนม

โดย สำนักงานนิตยสารเทียนชัย

การค้นพบพระบรมสารีริกธาตุในองค์พระธาตุพนม

                พระอุรังคธาตุในองค์พระธาตุพนม

                จากการรื้อย้ายซากปรักหักพังขององค์พระธาตุพนมในส่วนบนของชันที่สองขององค์พระธาตุซึ่งหักเป็นท่อนใหญ่ตั้งอยู่ ซึ่งอยู่สูงกว่าระดับพื้นดินประมาณ 14 เมตร

                โดยมีถาดสัมฤทธิ์รองแท่นศิลา และในแท่นศิลามีรอยสลักลึกประมาณ 12 ซม. มีแก้วครอบประดับด้วยเงินและทองภายในเจดีย์แก้วเป็นฐานทอง ปรากฏว่าในแท่นศิลาเป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ภายในเจดีย์แก้วมีเจดีย์ทองคำ และภายในเจดีย์ทองคำมีผอบทอง 4 ใบ

                ผอบที่บรรจุชั้นล่างสุดมีผอบสามชั้น ชั้นในสุดมีผอบแก้วสีเขียวอ่อน ๆ บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ 1 ใน 3 มีฝาทองครอบอยู่ ตัวผอบแก้วมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. สันนิษฐานว่าเป็นพระอุรังคธาตุ ผอบใบที่สองเป็นผอบทองคำ มีพระบรมสารีริกธาตุ 290 องค์ ผอบใบที่สามเป็นทองคำมีพระธาตุอรหันต์ 4 องค์ ผอบใบที่สี่มีพระทองคำบรรจุ 1 องค์ หน้าตัก 1 นิ้ว เป็นพระปรางมารวิชัยในเครื่องบริขาร มีช้างแก้ว 4 เชือก ม้าแก้ว 1 ตัว สลักจากหินคว๊อทขาวใส บนหลังมีรูกลมมีฝาปิดได้

                ลักษณะวิธีการบรรจุเก็บซึ่งทำให้เกิดความเชื่อว่าธาตุที่พบนั้นคือ พระบรมสารีริกธาตุ มาจากวิธีการบรรจุที่มีความสลับซับซ้อนพิสดารกว่าวัตถุอื่นที่พบในเจดีย์พระธาตุองค์นี้ โดยมีการบรรจุถึง 7 ชั้น ดังนี้

                ชั้นที่ 7 ประกอบด้วยวัตถุ 3 ชิ้น คือประกอบด้วยส่วนฝาหรือหลังคา ส่วนองค์และส่วนพื้นรองรับทั้งหมดทำด้วยสัมฤทธิ์น่าจะตรงกับที่เรียกในตำนานอุรังคธาตุว่า “อูบมุง” เมื่อค้นพบชำรุดเป็นบางแห่งปนอยู่กับกองอิฐในระดับสูงจากลานพระธาตุประมาณ 3 เมตร จากร่องรอยที่ปรากฏบนอิฐที่ติดกันเป็นก้อนใหญ่ ทำให้ทราบว่า อูบสัมฤทธิ์นี้อยู่กึ่งกลางส่วนบนของชั้นที่สองของเจดีย์พระธาตุ สูงจากระดับพื้นลานพระธาตุก่อนพังทะลายประมาณ 14 เมตร ภายในมีวัตถุหลายชนิดบรรจุอยู่คือ ที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 6 และวัตถุอื่น เช่น พระพุทธรูปทองคำ พระพุทธรูปมรกต พระบุเงิน ทอง ฯลฯ

                ชั้นที่ 6 เป็นวัตถุทำด้วยหินทรายภายในกลวง สลักเป็นรูปพระธาตุพนมจำลองลงรักปิดทองมีลวดลายหลุดออกมาเป็นส่วนมาก ภายในบรรจุบุษบกทองคำซึ่งเป็นที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 5 นอกจากบุษบกทองคำแล้ว ยังมีเครื่องสักการะสำหรับพระบรมธาตุอีกคือ ช้างแก้ว ม้าแก้ว ฯลฯ บรรจุร่วมอยู่ด้วย

                ชั้นที่ 5 เป็นบุษบกทองคำ (ส่วนยอดยังหาไม่พบ) ภายในบรรจุแหวนทองคำ 2 วง และที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 4

                ชั้นที่ 4 เป็นผอบเงินออกสีเหลืองเล็กน้อย สภาพชำรุดมากภายในบรรจุที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 3

                ชั้นที่ 3 เป็นผอบทองคำสลักลวดลายที่ฝาปิดประดับอัญมณีภายในบรรจุที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 2

                ชั้นที่ 2 เป็นผอบทองคำสลักลวดลายที่ฝาปิดประดับอัญมณี ภายในบรรจุที่บรรจุพระบรมธาตุชั้นที่ 1

                ชั้นที่ 1 เป็นผอบทองคำเจาะช่องโปร่ง ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุอยู่ในหลอดหินขาวโปร่งใส