อุทยาน แห่งชาติเขาพนมเบญจา มีเนื้อที่ครอบคลุมท้องที่อำเภออ่าวลึก อำเภอเขาพนม และอำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ เขาพนมเบญจาเป็นสัญลักษณ์แห่งความงามที่โดดเด่นอีกแห่งหนึ่งของจังหวัด กระบี่ สภาพป่าอุดมสมบูรณ์ประกอบด้วยเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน มีไอหมอกปกคลุมตลอดทั้งปี มีทิวทัศน์ธรรมชาติที่สวยงาม เช่น ลำธาร น้ำตก ถ้ำต่าง ๆ และสัตว์ป่านานาชนิด มีเนื้อที่ประมาณ 31,325 ไร่ หรือ 50.12 ตารางกิโลเมตร

ความเป็นมา: จังหวัดกระบี่ ได้มีหนังสือที่ กษ 0009/11228 ลงวันที่ 8 มิถุนายน 2522 แจ้งว่า ตามที่ป่าไม้เขตนครศรีธรรมราชได้ทำการสำรวจป่าเขาพนมเบญจา เพื่อประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติ จังหวัดกระบี่เห็นว่า เพื่อรักษาสภาพป่า ทิวทัศน์อันสวยงามตามธรรมชาติไว้ ควรจะได้จัดพื้นที่ป่าแห่งนี้เป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติจึงได้เสนอกรมป่าไม้ตามหนังสือที่ กษ 0708/3577 ลงวันที่ 22 มิถุนายน 2522 พิจารณาให้ความเห็นชอบให้ดำเนินการสำรวจต่อไปได้ ทั้งเพื่อเป็นการสนองมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 9 มกราคม 2522 ที่ให้รักษาป่าไว้โดยการประกาศให้เป็นเขตอุทยานแห่งชาติ

กรมป่าไม้ได้มีคำสั่งที่ 2830/2522 ลงวันที่ 29 พฤศจิกายน 2522 ให้ นายสรรเพชญ ราคา เจ้าพนักงานป่าไม้ 2 ไปดำเนินการสำรวจและจัดตั้งป่าเขาพนมเบญจาให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ปรากฏว่า ป่าดังกล่าวมีสภาพสมบูรณ์มีเขาสูงชัน มีธรรมชาติที่สวยงาม เช่น น้ำตกหลายแห่ง หน้าผา ถ้ำต่างๆ ตามรายงานการสำรวจเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2523 กรมป่าไม้ได้เสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ซึ่งได้มีมติในคราวประชุม ครั้งที่ 2/2523 เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2523 เห็นสมควรกำหนดบริเวณดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าเขาพนมเบญจาในท้องที่ตำบลคลองหิน อำเภออ่าวลึก ตำบลเขาดิน ตำบลเขาพนม อำเภอเขาพนม และตำบลเขาคราม ตำบลทับปริก ตำบลกระบี่น้อย อำเภอเมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่ ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษาเล่ม 98 ตอนที่ 112 ลงวันที่ 9 กรกฎาคม 2524 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 30 ของประเทศ

ลักษณะภูมิประเทศ

เป็น เทือกเขาที่เขียวชอุ่มสลับซับซ้อน มีหน้าผาสูงชัน ประกอบด้วยเขาพนมและเขาพนมเบญจา ซึ่งมียอดเขาสูงสุด 1,397 เมตรจากระดับน้ำทะเล เทือกเขาเหล่านี้มีลักษณะเป็นแนวยาวตลอดจากเหนือจรดใต้ เป็นต้นกำเนิดแหล่งน้ำสายสำคัญที่ใช้ในการอุปโภคบริโภคของประชาชนในตัว เมืองกระบี่ ได้แก่ คลองกระบี่ใหญ่ ซึ่งไหลลงสู่ทะเลอันดามัน ที่ตำบลปากน้ำ อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ เทือกเขาเหล่านี้มีลักษณะเป็นแนวยาวตลอดจากเหนือจรดใต้ ผ่านกลางอุทยานแห่งชาติ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำลำธารหลายสาย เช่น คลองโตน คลองกระบี่น้อย คลองพอทาก ห้วยสะเค ห้วยส้าน และห้วยไผ่

ลักษณะภูมิอากาศ
 

อุทยาน แห่งชาติเขาพนมเบญจาอยู่ในเขตมรสุมเมืองร้อน ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้อากาศอบอุ่นและชุ่มชื้นตลอดปี ประกอบด้วย 2 ฤดู คือ ฤดูร้อนระหว่างเดือนมกราคม-เมษายน และฤดูฝน ระหว่างเดือนพฤษภาคม-ธันวาคม จะมีฝนตกชุกในเดือนมิถุนายน-ตุลาคม

พรรณไม้และสัตว์ป่า

เนื่อง จากป่าเขาพนมเบญจา เป็นป่าดิบชื้น ฝนตกชุกเกือบตลอดปี จึงมีไม้ที่สำคัญหลายชนิด คือ ตะเคียนทอง ยาง ตะแบก หลุมพอ จำปา สะตอป่า มะไฟป่า พืชพื้นล่าง ได้แก่ ปาล์ม หวาย เข็มป่า และไผ่ชนิดต่างๆ สำหรับสัตว์ป่านั้นยังชุกชุมอยู่มาก เพราะมีแหล่งน้ำและอาหารอุดมสมบูรณ์ สัตว์ป่าทั่วไป ได้แก่ สมเสร็จ เลียงผา หมูป่า เสือดำ เสือลายเมฆ หมีควาย กระจง ค่าง ชะนี ลิงเสน หมาไน กระรอก ชะมด นางอาย นกกางเขนดง นกเงือก นกคุ้ม ไก่ฟ้า และไก่ป่า

จาก สามแยกบ้านตลาดเก่า จังหวัดกระบี่ ไปตามถนนศรีตรัง ระยะทาง 1 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายไปตามเส้นทางตลาดเก่า- บ้านห้วยโต้ ระยะทางประมาณ 20 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติ

ท่านสามารถจองที่พักได้ด้วยตนเองผ่านทางอินเตอร์เน็ต www.dnp.go.th ของกรมเท่านั้น (กรมไม่มีตัวแทนการจองที่พักกับภาคเอกชนรายใดทั้งสิ้น) จองล่วงหน้าได้ 60 วัน จองต่อเนื่องได้ครั้งละ 3 วัน กำหนดชำระเงินภายใน 2 วันทำการ ณ เคาน์เตอร์ บมจ.ธนาคารกรุงไทย ทุกสาขาทั่วประเทศเท่านั้น หรือติดต่อเจ้าหน้าที่ทำการจองให้โดยโทรมาที่ 0 2562 0760 หรือติดต่อจุดจองที่พักในส่วนภูมิภาค

กรณีที่ชำระเงินกับทางธนาคาร กรมจะทราบข้อมูลการชำระเงินได้โดยออนไลน์กับทางธนาคาร ก็จะทราบว่ารายการจองใดได้ชำระเงินแล้ว จึงไม่จำเป็นต้องโทรสารเอกสารแสดงการชำระเงินมาที่กรมอีก โปรดนำหลักฐานการจองและเอกสารการชำระเงิน เฉพาะบมจ.ธนาคารกรุงไทย เท่านั้น ไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก และในกรณีที่ชำระเงินกับหน่วยงานในสังกัดกรม ให้นำใบเสร็จรับเงินไปยื่นแสดงในวันเข้าพัก ดูคำแนะนำเพิ่มเติม คลิกที่นี่

เขาพนมเบญจา  เดิน เท้าต่อจากคอนางนอน ประมาณ 500 เมตร เป็นยอดเขาสูงถึง 1,397 เมตร จากระดับน้ำทะเล บนยอดเขามีจุดชมทิวทัศน์มิตรไมตรี จากจุดนี้จะมองเห็นทิวทัศน์ของเมืองกระบี่ได้กว้างไกล เส้นทางขึ้นสู่ยอดเขาจะผ่านป่าดงดิบที่อุดมสมบูรณ์หนาแน่นด้วยต้นไม้ใหญ่ เช่น ตะเคียนทอง ยาง หลุมพอ ฯลฯ ผู้สนใจติดต่อเจ้าหน้าที่ช่วยนำทางได้ที่ที่ทำการอุทยานแห่งชาติ

คอนางนอน  เดิน เท้าต่อจากน้ำตกบางสร้านอีกประมาณ 4 กิโลเมตร สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของอำเภอเขาพนม มีบรรยากาศเหมาะแก่การพักผ่อน เนื่องจากมีลำน้ำขนาดเล็ก สามารถสัมผัสเมฆและสายหมอกได้ เหมาะแก่การเดินป่าระยะไกล ตั้งค่ายพักแรม ชมทัศนียภาพ เดินศึกษาธรรมชาติ และถ่ายภาพธรรมชาติ

จุดชมทิวทัศน์  ห่าง จากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 750 เมตร สามารถมองเห็นทิวทัศน์ของเขาผึ้งและอำเภอเมืองกระบี่ได้ เหมาะแก่การชมทัศนียภาพ ถ่ายภาพ เดินศึกษาธรรมชาติ และดูนก

ถ้ำเขาผึ้ง  ห่าง จากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 3 กิโลเมตร ภายในมีถ้ำย่อยๆ ซ่อนตัวอยู่ 5 ถ้ำ ถ้ำแรกคือ ถ้ำสุสานนก จะพบเห็นซากนกมากมายกระจัดกระจายตามพื้นถ้ำ เดินต่อไปผ่านลำน้ำภายในถ้ำที่สูงประมาณ 1 เมตร ลัดเลาะไปตามช่องต่างๆ จะมาพบ ถ้ำน้ำ ซึ่งมีระดับความสูงของน้ำประมาณเอว สามารถเดินเลี่ยงตามทางด้านบนได้ ซึ่งจะมาทะลุ ถ้ำนาง ที่มีความสวยงามของหินงอกหินย้อย เมื่อใกล้ถึงทางออกของถ้ำจะพบหินย้อยที่มีรูปร่างคล้ายดอกบัวขนาดใหญ่อยุ่บน ผนังถ้ำ ถ้ำแห่งนี้จึงมีชื่อว่า ถ้ำบัว

น้ำตกบางสร้าน  เดิน ทางจากทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4037 ประมาณ 25 กิโลเมตร ถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ พจ. 3 (บางสร้าน) แล้วเดินเท้าต่ออีกประมาณ 1.5 กิโลเมตร เป็นน้ำตกขนาดใหญ่มีหลายชั้นสวยงาม มีน้ำไหลตลอดปี มีแอ่งน้ำขนาดใหญ่ เหมาะแก่การเล่นน้ำ ศึกษาธรรมชาติ พักผ่อน และถ่ายภาพธรรมชาติ

น้ำตกห้วยโต้  กำเนิด จากเขาพนมเบญจา ตกจากหน้าผาสูง มี 11 ชั้น บางชั้นสูงประมาณ 70-80 เมตร มีแอ่งน้ำกว้างใสสะอาดเหมาะสำหรับเล่นน้ำ แอ่งน้ำแต่ละชั้นมีชื่อเรียกต่างกัน เช่น วังเทวดา วังชก และวังสามหาบ น้ำตกห้วยโต้ อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติ 500 เมตร

น้ำตกห้วยเนียง  จาก ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4037 ประมาณ 18 กิโลเมตร ถึงหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ พจ.1 (ห้วยเนียง) และเดินเท้าต่ออีกประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นน้ำตกที่มีขนาดเล็กแต่มีหลายชั้น เหมาะแก่การเดินศึกษาธรรมชาติ ดูนก และถ่ายภาพธรรมชาติ

น้ำตกห้วยสะเค  ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 1.2 กิโลเมตร เป็นสายน้ำที่ตกจากหน้าผาสูง มีทั้งหมด 3 ชั้น และอยู่ใกล้กับน้ำตกห้วยโต้

บ่อน้ำผุด  เป็น แอ่งน้ำตามธรรมชาติขนาดเล็ก มีฟองอากาศที่ผุดขึ้นมาเหนือน้ำตลอดเวลา สันนิษฐานว่า เกิดจากน้ำที่ซึมออกมาจากใต้ดิน ทำให้ที่แห่งนี้มีน้ำตลอดปี และไหลเป็นลำธารสู่ที่ต่างๆ

ลูกเขาช้าง  เดิน เท้าต่อจากคอนางนอนประมาณ 4.5 กิโลเมตร บริเวณพื้นที่เชิงลูกเขาช้าง เหมาะเป็นสถานที่กางเต็นท์ พักผ่อนชมธรรมชาติ และถ่ายภาพธรรมชาติ เนื่องจากมีสภาพเป็นที่ราบอยู่ติดกับป่าที่ราบต่ำและลำน้ำห้วยโต้

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ  อยู่ ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติประมาณ 200 เมตร มี 2 เส้นทาง ลักษณะเป็นทางเดินรอบ สามารถเดินต่อไปยังน้ำตกห้วยโต้ได้ ระยะเดินเท้าประมาณ 2 กิโลเมตร สภาพป่ามีพืชพรรณอุดมสมบูรณ์ เหมาะแก่การเดินศึกษาธรรมชาติและดูนก

ห้องน้ำ-ห้องสุขาชาย    มีห้องสุขาชายไว้บริการ

ห้องน้ำ-ห้องสุขาหญิง    มีห้องสุขาหญิงไว้บริการ

ที่พักแรม/บ้านพัก    มีบ้านพักให้บริการในบริเวณอุทยานแห่งชาติ

ลานกางเต็นท์    อุทยาน แห่งชาติจัดเตรียมสถานที่กางเต็นท์และเต็นท์ไว้ให้บริการนักท่องเที่ยว การสำรองที่พักเต็นท์สามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดและสำรองที่พักเต็นท์ได้ กับอุทยานแห่งชาติโดยตรง หากต้องการดูรายละเอียดเกี่ยวกับคำแนะนำ อัตราค่าบริการสถานที่กางเต็นท์และเต็นท์เพิ่มเติม คลิกที่นี่

ที่จอดรถ    มีลานจอดรถให้บริการแก่นักท่องเที่ยว

บริการอาหาร    มีร้านอาหารไว้บริการนักท่องเที่ยว

ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว    มี ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว ให้บริการข้อมูลเกี่ยวกับอุทยานแห่งชาติ นักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาขอรับบริการข้อมูลได้ทุกวัน ไม่เว้นวันหยุดราชการ ระหว่างเวลา 8.00 - 16.30 น.