108 เส้นทางออมบุญ

ออมบุญกับพระพุทธรูปล้ำค่าทางประวัติศาสตร์ (ภาคใต้)

พระพุทธไสยาสน์ วัดคูหาภิมุข  ยะลา

โดย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย

พระพุทธไสยาสน์ วัดคูหาภิมุข  ยะลา

            นอกจากพระพุทธไสยาสน์  วัดคูหาภิมุข  จะมีความสำคัญเพราะเป็นหนึ่งในสามของปูชนียสถานสำคัญทางพระพุทธศาสนาในดินแดนภาคใต้  เช่นเดียวกับพระบรมธาตุนครศรีธรรมราช และพระบรมธาตุไชยาแล้ว ยังถือเป็นพระนอนที่เชื่อกันว่ามีความเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยอีกด้วย

            ภายในถ้ำวัดคูหาภิมุข  ยังเป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธไสยาสน์  ที่ชาวบ้านหน้าถ้ำนิยมเรียกว่า “พ่อท่านบรรทม” หรือว่า พระนอนวัดคูหาภิมุข ซึ่งเป็นพระนอนศิลปะแบบศรีวิชัย  ที่มีความยาววัดจากพระเกตุเมาลีถึงพระบาทยาว 26.8  เมตร สันนิษฐานว่าสร้างมานับตั้งแต่ปี พ.ศ.1300

            การสร้างพระนอนแห่งวัดคูหาภิมุข นี้ มีความเกี่ยวโยงกับประวัติการสร้างพระบรมธาตุเมืองนครศรีธรรมราช  กล่าวว่าเมื่อเจ้าเมืองต่างๆ ภายใต้อำนาจแห่งราชอาณาจักรศรีวิชัย  อันประกอบด้วย เจ้าเมืองพัทลุง  ปัตตานี  กลันตัน  ตรังกานู  ป่าหัง และไทรบุรี  ต่างได้ทราบข่าวการสร้างพระบรมธาตุ  ก็ล้วนมีศรัทธาที่จะร่วมมหากุศลที่ยิ่งใหญ่นั้นด้วย  จึงพากันเดินทางล่องเรือสำเภาพร้อมทั้งบรรทุกสิ่งของต่างๆ มายังเมืองนครศรีธรรมราชเพื่อร่วมในการก่อสร้างพระบรมธาตุ  แต่เมื่อเดินทางมาเทียบท่า  ได้ทราบว่าพระบรมธาตุได้สร้างเกือบเสร็จสมบูรณ์แล้ว เหล่าเจ้าเมืองจึงพากันเดินทางกลับด้วยความผิดหวัง  ในขณะที่ล่องเรือมาถึงชายทะเลซึ่งมีภูเขาสูงใหญ่อยู่ริมฝั่ง จึงพากันจอดพักเรือ  แล้วขึ้นฝั่ง         สำรวจเขาลูกนั้น  และได้พบกับถ้ำใหญ่ที่มีความวิจิตรงดงามอยู่ภายในทั้งหมดจึงเห็นพ้องกันว่าเมื่อพวกตนไม่มีโอกาสสร้างพระบรมธาตุแล้ว  ก็ควรจะมาร่วมใจกันสร้างพระพุทธไสยาสน์  ขึ้นไว้ในถ้ำแห่งนี้  อันเป็นที่มาของการสร้างพระนอนขนาดใหญ่แห่งวัดคูหาภิมุขที่ยั่งยืนมาจนทุกวันนี้

            เดิมทีองค์พระปั้นขึ้นด้วยดินดิบไม่มีไม้ไผ่สานเป็นโครง  ลักษณะกลวงสามารถเดินลอดเข้าไปในองค์พระได้ ต่อมาองค์พระนั้นเกิดชำรุดเสียหาย เนื่องจากถูกน้ำจากบนเพดานถ้ำหยดลงมาถูกพระอุระทะลุ เจ้าอาวาสวัดจึงทำการบูรณะโดยสั่งให้ช่างผูกเหล็กประสานไว้ข้างใน แล้วโบกปูนทับหุ้มไว้ภายนอกในปี พ.ศ.2464

            พระนอนวัดคูหาภิมุขนั้นมีพญานคแผ่พังพานอยู่เหนือเศียร ซึ่งแตกต่างจากพระนอนองค์อื่นมีผู้สันนิษฐานว่าเดิมทีองค์พระนอนอาจเป็นเทวรูปพระนารายณ์บรรทมสินธุ์  เมื่อพระพุทธศาสนาได้เผยแผ่เข้ามารุ่งเรืองในดินแดนส่วนนี้ จึงได้ดัดแปลงเทวรูปดังกล่าวให้เป็นพระพุทธไสยาสน์  แบบหินยานดังที่ได้เห็นทุกวันนี้

ความเชื่อ และวิธีการบูชา

            มีคำกล่าวกันว่าหากใครได้มาเยือนยะลา  ต้อมากราบไหว้ขอพระพระนอนวัดคูหาภิมุขแห่งนี้  จะได้ชื่อว่ามาถึงยะลาอย่างแท้จริง  และหากได้มาอธิษฐานบนบานองค์พระพุทธไสยาสน์  ที่ถ้ำแห่งนี้ก็มักจะได้รับผลสำเร็จสมปรารถนาแทบทุกผู้ทุกคนไป

สถานที่ตั้ง

            ภายในถ้ำวัดคูหาภิมุข อ.เมือง จ.ยะลา                   อยู่ห่างจากตัวเมืองประมาณ  7  กม.