กราบไหว้ พระพุทธรูปสี่มุมเมือง (ทิศเหนือ)

0

luangpor-damluangpor-dam (2) luangpor-dam (3) luangpor-dam (4) luangpor-dam (1) luangpor-dam (9)

หลังจากได้มีโอกาสเดินทางไปที่จังหวัดลำปาง(อีกแล้ว) และ ทริปก่อนๆ ดูเอเซียก็พาเพื่อนๆ ไปกราบไหว้ศาลหลักเมืองของลำปาง ที่ศาลากลางจังหวัดลำปาง ในบริเวณใกล้เคียงกันนี้ ดูเอเซียก็จะพาเพื่อน ๆมา รู้จัก และกราบไหว้พระพุทธรูปที่สำคัญมากของเมืองไทย นั่นก็คือ คือ พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ หรือ “พระพุทธรูปสี่มุมเมือง” ที่ถูกสร้างขึ้น เพียง 4 องค์ และได้นำไปประดิษฐาน ณ จังหวัดสี่ทิศทั่วประเทศไทย

luangpor-dam (10) luangpor-dam (11) luangpor-dam (6)

พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ หรือ “พระพุทธรูปสี่มุมเมือง” ซึ่งมีอยู่ 4 องค์ ถูกจัดสร้างขึ้นตามความเชื่อและโบราณประเพณีของบ้านเมืองที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งสมัยกรุงศรีอยุธยา ที่จะต้องมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ปกป้องขอบขัณฑสีมาทั้งสี่ทิศ โดยการสร้างพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศนั้นเป็นการสร้างพระพุทธรูปแบบ “จตุรพุทธปราการ” กล่าวคือ เป็นการนำเอาวัดหรือพระพุทธรูปเป็นปราการทั้งสี่ด้าน เพื่อปกป้องภยันตรายจากอริราชศัตรู ปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย เสริมสร้างดวงชะตาแก่บ้านเมืองและคุ้มครองพสกนิกรทั้งมวลให้อยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุข

พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ
luangpor-dam (27)
luangpor-dam (28) luangpor-dam (29) luangpor-dam (14) luangpor-dam (15) luangpor-dam (16)

พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ หรือ หลวงพ่อดำ (จังหวัดลำปาง)ประดิษฐานอยู่ในมณฑป ซึ่งเป็นอาคารทรงไทยแบบจตุรมุข หน้าศาลากลางจังหวัดลําปาง เป็นพระพุทธรูป สร้างด้วยโลหะผสมร่มดําทั้งองค์ปางสมาธิ ชาวบ้านเรียกว่า หลวงพ่อดํา จัดสร้างโดยกรมการรักษาดินแดนเมื่อปี พ.ศ.2511 มี 4 องค์ เพื่อนําไปประดิษฐานไว้ 4 ทิศของประเทศ      โดยทางทิศเหนือได้นํามาประดิษฐานไว้ ณ จังหวัดลําปาง นับเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง เป็นที่เคารพสักการะของประชาชนปัจจุบันพระพุทธรูปองค์นี้ปิดทองเกือบทั้งองค์ โดยสาธุชนที่มานมัสการ               

ประวัติการจัดสร้าง

พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัตน์จตุรทิศ ถูกจัดสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2511 โดยกรมการรักษาดินแดน กองทัพบก กระทรวงกลาโหม นำโดยพลโทยุทธ สมบูรณ์ เจ้ากรมการรักษาดินแดนในขณะนั้น โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นเครื่องยึดเหนื่ยวจิตใจและปกป้องคุ้มภัยให้กับประชาชนทุกทิศ ตามความเชื่อแต่โบราณ โดยได้นำต้นแบบมาจาก “พระพุทธนิรโรคันตราย” พระพุทธรูปประจำรัชกาลในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 6 ซึ่งเป็นพระผู้ทรงมีพระราชทานก่อตั้งกรมการรักษาดินแดน อีกทั้งเมื่อพิจารณาความหมายของพระนามของพระพุทธรูป อันหมายถึง “การปราศจากซึ่งภยันตรายทั้งปวง” นับว่าเหมาะสมอย่างยิ่งที่จะสถาปนาให้เป็นพระสี่มุมเมืองของไทย

ในการนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามมกุฏราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินประกอบพิธีเททอง ณ กรมการรักษาดินแดน กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2511 และได้โปรดเกล้าฯพระราชทานแก่ตัวแทนจากทั้ง 4 จังหวัด เพื่อนำไปประดิษฐานเป็นพระพุทธรูปประจำทิศทั้งสี่ เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ.2511

luangpor-dam (12)luangpor-dam (13)luangpor-dam (17)luangpor-dam (23)luangpor-dam (19) luangpor-dam (20) luangpor-dam (21) luangpor-dam (22)

พระพุทธลักษณะ

พระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศ มีลักษณะเป็นพระพุทธรูปปางสมาธิราบตามแบบศิลปะสุโขทัย โดยมีพระพักตร์แจ่มใส พระเนตรเปิด พระหัตถ์ขวาทับพระหัตถ์ซ้าย พระบาทขวาทับพระบาทซ้าย หล่อด้วยสำริด ขนาดหน้าตักกว้าง 49 นิ้ว ประดิษฐานอยู่ภายในมณฑปจัตุรมุข ก่ออิฐถือปูน โครงสร้างสร้างคาเป็นเครื่องไม้มุงทับด้วยกระเบื้องอย่างไทยโบราณ บานประตู หน้าต่าง และหน้าลงรักปิดทองทั้งสี่ด้าน

สถานที่ประดิษฐาน

ปัจจุบันพระพุทธนิรโรคันตรายชัยวัฒน์จตุรทิศทั้ง 4 องค์ ได้ถูกอัญเชิญไปประดิษฐาน ณ จังหวัดต่างๆ ตามทิศทั้งสี่ของประเทศไทย ดังนี้

ทิศเหนือ – ศาลหลักเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง (บนซ้าย)

ทิศใต้ – จังหวัดพัทลุง (บนขวา)

ทิศตะวันออก – วัดศาลาแดง จังหวัดสระบุรี (ล่างซ้าย)

ทิศตะวันตก – เขาแก่นจันทน์ จังหวัดราชบุรี (ล่างขวา)

ในบริเวณใกล้เคียง ก็จะมีศาลหลักเมือง และหลวงพ่อเกษม เขมโก อยู่ด้วย หากได้มีโอกาสไปกราบไหว้หลวงพ่อดำทั้งที ก็ต้องไปให้ได้ครับ

เชิญแสดงความคิดเห็น