ประวัติวัดสังฆทาน

วัดสังฆทานได้ ลงทะเบียนไว้กับ กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ ตั้งอยู่เลขที่ ๑๐๐/๑ บ้านบางไผ่น้อย หมู่ที่ ๓ ตำบลบางไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย พื้นที่ตั้งวัดเป็นที่ราบลุ่ม แวดล้อมไปด้วยสวนของราษฎร มีปูชนียวัตถุ คือ พระประธานนามว่า "หลวงพ่อโต"

ความเป็นมาเนื่องจากวัดสังฆทานเป็นวัดร้างนับเป็นร้อยๆปีขึ้นไปการจดบันทึกไม่มี มีเพียงการเล่าต่อถึงความศักดิ์สิทธิ์เท่านั้นดังนั้น จึงได้มีการวิเคราะห์จากหลักฐานพุทธลักษณะ จากองค์หลวงพ่อโตกระเบื้องเชิงชายหน้าอุดของหลังคาอุโบสถหลังเก่า และอิฐที่สร้างองค์พระกับฐานอุโบสถกระเบื้องเชิงชาย หรือกระเบื้องหน้าอุดเป็นหลักฐานอันสำคัญชิ้นหนึ่งที่ค้นพบและ เก็บรักษาไว้ในวัดสังฆทานหลักฐานชิ้นนี้ใช้เป็นกระเบื้องประดับตกแต่งเชิง ชายบนหลังคาอุโบสถสืบทอดจนถึงปัจจุบัน


จะ พบเห็นทั่วไปตามวัดหลวงใช้ประกอบกับกระเบื้องกาบกล้วยเพื่ออุดรูไม่ให้นกหนู เข้าไปทำรังลักษณะกระเบื้องเชิงชายหน้าอุดของวัดสังฆทานมีลวดลายดอกบัวที่ คลี่คลายปรับเปลี่ยนมาเป็นลายกนกท้ายที่สุดเป็นลายประเภทใบไม้๓แฉกซึ่งเป็น เค้าโครงดั้งเดิมของดอกบัวทำด้วยดินเผาสร้างขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่๒๑๒๒

วัด สังฆทานจะมีประเพณีทำบุญสงกรานต์ และสรงน้ำพระในเดือนเมษายน (วันที่ ๑๓-๒๐เมษายน)ทุกปี พร้อมทั้งเปลี่ยนผ้าห่ม องค์พระหลวงพ่อโตผ้าห่มที่ถูกเปลี่ยน จะนำมาฉีกแบ่งกันไปผูกข้อมือผูกคอชาวบ้านถือว่าศักดิ์สิทธิ์การบน หลวงพ่อโต มักโดยจะบนด้วยการจุดปะทัดเป็นเครื่องแก้บน "สังฆทาน" จึงกลายเป็นชื่อของวัดมาแต่เดิม

กว่าจะมาเป็นอุโบสถแก้ว

ปี๒๕๑๑ หลวงพ่อสนองพบวัดสังฆทานร้างอยู่กลางสวนมีเพียงหลวงพ่อโตกับศาลาไม้มุง สังกะสีเก่าๆบนที่ไร่เศษพิจารณาแล้วว่าที่นี่เหมาะแก่การเผยแผ่พระพุทธศาสนา ตามแนวทางธุดงคกรรมฐานเนื่องด้วยอยู่ใกล้แหล่งของผู้มีกำลังและปัญญาที่ สามารถช่วยศาสนาได้ดีในอนาคตท่านจึงตัดสินใจที่จะอยู่ที่นี่แต่ขณะนั้นท่าน คิดว่าตนเองยังมีบารมีไม่เพียงพอที่จะเป็นผู้นำที่นี่ได้ด้วยเหตุผลที่ว่า ที่นี่ไม่เหมือนที่อื่นการจะเข้ามาทำอะไรนั้นทำได้ยาก จะต้องให้เขาเห็นดีให้เขาเข้าใจเพราะเป็นการเผยแผ่ธรรมะให้กับผู้มีปัญญา ท่าน จึงตั้งใจกลับไปปฏิบัติธรรมในถ้ำหมีและถ้ำกระเปาะอีก ๖ ปี

ปี ๒๕๑๗ หลวงพ่อสนองกลับมาวัดสังฆทานอีกครั้งเพื่อจำพรรษา รวมกับพระอีก ๕ รูป ด้วยปฏิปทาตามหลักธุดงคกรรมฐาน ชาวบ้านบางคนตั้งข้อหาว่าเป็นพระคอมมิวนิสต์ ความเป็นอยู่จึงลำบาก ถูกข่มขู่ด้วยปืนและปาระเบิด บิณฑบาตเกือบไม่ได้เมื่อนำอาหารมาเทรวมกันก็มีน้อยมากทุกรูปไม่ยอมตักอาหาร ใส่บาตรหลวงพ่อต้องเป็นผู้ตักใส่บาตรให้น้ำดื่มต้องตักจากบ่อเก่ามาต้มฉัน ไม่มีน้ำปานะ ไม่มีไฟฟ้า

ปี ๒๕๑๘ หลวงพ่อสนองไปรับพระอาจารย์พลอยเตชพโลวัดเขาภูคามาช่วยเป็นหัวหน้าช่าง ในการบูรณะองค์หลวงพ่อโต พร้อมพระเณรประมาณสิบกว่ารูปรวมทั้งชาวบ้านการบูรณะที่แขนชำรุดมากต้องเอา แป๊บน้ำใส่แล้วโบกปูนทับ ส่วนที่ใดเนื้อปูนยุ่ยก็ขูดออกแล้วโบกปูนทับนำปูนเก่ามาผสมปั้นเป็นหลวงพ่อ สังกัจจายน์ (พระมหากัจจายนะ)

การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของศาลาหลวงพ่อโต
ใน วันที่ ๑๖ พฤศจิกายน ๒๕๓๖ หลวงพ่อสนองดำริให้รื้อถอนศาลา เพื่อจะสร้างโบสถ์ใหม่ เนื่องด้วยศาลาหลวงพ่อโตมีความชำรุดทรุดโทรมและคับแคบไม่เพียงพอที่จะรองรับ จำนวนพระภิกษุสามเณรและผู้เข้ามาปฏิบัติธรรมได้นอกจากนี้หลังคาสังกะสีเวลา ฝนตกจะมีเสียงดังมากหน้าร้อนก็จะร้อนมากดังนั้นพระภิกษุผ้าขาวและชาวบ้านจึง ช่วยกันรื้อถอนแม้กระทั่งชาวอังกฤษที่เพิ่งเดินทางมาถึงก็ร่วมช่วยด้วย

รูปแบบของโบสถ์

ที่ หลวงพ่อจะให้สร้างขึ้นใหม่นั้นเป็นรูปทรงแปดเหลี่ยมทำด้วยกระจกทั้งหมดและ กำหนดเวลาการก่อสร้างเป็นเวลาปีครึ่งโดยท่านตั้งจุดประสงค์ว่าโบสถ์ของวัด สังฆทานต้องเป็นโบสถ์ที่ใช้ประโยชน์ได้อย่างสูงสุดและถูกต้องตามความเป็น จริง ขนาดของโบสถ์ต้องจุคนได้ ๖๐๐ คน เมื่อแบบจำลองของโบสถ์ออกมาก็ถูกวิจารณ์ว่าทำไมโบสถ์จึงเป็นแก้วแปดเหลี่ยม ไม่ใช่ทรงไทยที่มีช่อฟ้า ใบระกาหลวงพ่อสนองได้ให้เหตุผลว่า

๑. หลวงพ่อโตองค์ใหญ่มากมีความสูงหลายเมตรถ้าสร้างโบสถ์เป็นแบบทรงไทยต้องสร้าง ให้เศียรหลวงพ่อโตต่ำกว่าขื่อต่ำกว่าอกไก่ โบสถ์ต้องใหญ่มากต้องรับน้ำหนักมาก ทำ ๒ ชั้นก็ไม่เหมาะ เพราะต้องการประหยัดพื้นที่ แต่ถ้าทำเป็นรูปเจดีย์แล้ว สามารถให้หลวงพ่อโตอยู่ตรงกลาง หรือตรงริมก็ได้ หลวงพ่อโตก็จะดูสวยสง่า และทรงแปดเหลี่ยมสมมุติเป็นมรรคองค์แปด

๒. การสร้างโบสถ์ทรงไทยต้องลงทุนมากกว่าร้อยล้านบาทขึ้นไปจึงจะเสร็จแต่โบสถ์ แก้วใช้ประมาณ๕๐ล้านบาทสร้างได้๒ชั้นและสามารถสร้างเสร็จได้เร็วกว่า เนื่องจากทางวัดจำเป็นต้องใช้โบสถ์ในการอุปสมบทหมู่ จุพระเป็นร้อย บรรพชาสามเณรปีละ ๓๐๐ รูป มีการประชุมพระครั้งละสองสามร้อยรูป โบสถ์นี้สามารถจุคนได้ถึง ๖๐๐ คน ด้านล่างใช้เป็นสำนักงาน ห้องเทป ห้องมูลนิธิ ห้องสมุด ฯลฯ มีประโยชน์อเนกประสงค์

ปี ๒๕๓๗ หลวงพ่อสังวาลย์ เขมโกวางศิลาฤกษ์โบสถ์แก้วตรงกับวันมาฆบูชาที่ ๒๕กุมภาพันธ์ เวลา ๐๒.๔๖ น. คณะพระภิกษุ-สามเณรจากวัดสังฆทาน วัดทุ่งสามัคคีธรรม และวัดสาขาของวัดสังฆทานทั้งหมดใขณะนั้น ๑๗ สาขา เป็นจำนวนกว่า ๒๐๐ รูป รวมทั้งสาธุชนจำนวนมากได้พร้อมใจกันน้อมจิตอธิษฐาน ปฏิบัติธรรม สวดมนต์ ภาวนา เวียนเทียนรอบองค์หลวงพ่อโต

ถึง วันนี้ โบสถ์แก้วได้ตั้งตระหง่านภายในเขตสีมาวัดสังฆทาน กำลังรอสายธารศรัทธาจากสาธุชนทั่วทุกสารทิศ เพื่อโบสถ์แก้วหลังนี้จะได้เป็นศาสนสมบัติอันถาวรเป็นที่อุปสมบทแห่งกุลบุตร ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศผู้ศรัทธาในพระพุทธศาสนาสืบไป